حساب:
به منزله پرونده ای مفصل از تغییراتی است، که در یک دارائی خاص، یک بدهی خاص یا سرمایه صاحب مؤسسه، طی یک دوره زمانی رخ می دهد و ابزار اصلی ثبت و خلاصه کردن اطلاعات مالی است.
برای اینکه امکان دسترسی به اطلاعات موجود در حساب ها آسانتر شود، همه حساب های مربوط به یک واحد اقتصادی در یک دفتر خاص به نام «دفتر کل» نگهداری می شود.
ثبت رویدادهای مالی در حسابها:
برای اینکه اثر هر رویداد مالی را بر اجزای معادله حسابداری نشان دهیم از شکل حساب T استفاده می کنیم، که دارای سه قسمت است:
۱- عنوان حساب
۲- سمت راست یا بدهکار
۳- سمت چپ یا بستانکار
عنوان حساب | |
|---|---|
| بدهکار | بستانکار |
قاعده ثبت افزایش و کاهش در حسابها:
افزایش هر دارائی در سمت راست (بدهکار) حساب آن دارائی، ثبت می شود.
کاهش هر دارائی در سمت چپ (بستانکار) حساب آن دارائی، ثبت می شود.
افزایش هر بدهی و سرمایه مالک در بستانکار حساب مربوط، ثبت می شود.
کاهش هر بدهی مالک در بدهکار حساب مربوط، ثبت می شود.
دارائی ها = بدهی ها + سرمایه مالک
| افزایش دارائیها بدهکار می شود | کاهش دارائیها بستانکار می شود | کاهش بدهی ها بدهکار می شود | افزایش بدهی ها بستانکار می شود | کاهش سرمایه بدهکار می شود | افزایش سرمایه بستانکار می شود |
مثال :
در مثال قبل (تعمیرگاه تلویزیون ماهر)، رویداد مالی ثبت گردید و تجزیه و تحلیل شد. اکنون از روش دیگری استفاده می کنیم.
رویداد مالی ۱: سرمایه گذاری نقدی آقای ماهر به مبلغ ٠٠٠/٠٠٠/ 30 ریال
| تجزیه و تحلیل | قاعده | تشخیص |
| دارائی (نقد و بانک) افزایش یافته است | افزایش دارایی، بدهکار می شود | بدهکار: نقد و بانک ٠٠٠/٠٠٠/۳٠ ریال |
| سرمایه مالک افزایش یافته است | افزایش سرمایه، بستانکار می شود | بستانکار: سرمایه آقای ماهر ٠٠٠/٠٠٠/۳٠ ریال |